Khi thay các nguyên tử hiđro trong phân tử benzen (C6H6) bằng các nhóm ankyl, ta được các ankylbenzen, có công thức bình thường là CnH2n-6 cùng với n ≥ 6.
Bạn đang xem: Công thức tổng quát của benzen
Ví dụ : C6H5–CH3; C6H5–CH2–CH3; C6H5–CH2–CH2-CH3
Khi coi vòng benzen là mạch chính thì các nhóm ankyl đính với nó là mạch nhánh (còn điện thoại tư vấn là đội thế). Ankylbenzen tất cả đồng phân mạch cacbon. Để hotline tên chúng, phải chỉ rõ vị trí các nguyên tử C của vòng bằng những chữ số hoặc những chữ dòng o, m, p (đọc là ortho, meta, para).
II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ
- Benzen cùng ankylbenzen là phần đông chất ko màu, đa số không tung trong nước nhưng mà tan trong tương đối nhiều dung môi hữu cơ, đồng thời cũng chính là dung môi hoà tan các chất khác.
- các aren (benzen cùng ankylbenzen) hầu hết là hầu như chất gồm mùi. Chẳng hạn như benzen cùng toluen nặng mùi thơm nhẹ, nhưng vô ích cho sức khoẻ, độc nhất vô nhị là benzen.
a. Phản nghịch ứng halogen hoá
- khi có bột sắt, benzen công dụng với brom khan chế tác thành brombenzen và khí hiđro bromua.
- Toluen làm phản ứng nhanh rộng benzen và tạo ra hỗn vừa lòng hai đồng phân ortho và para.
- còn nếu không dùng Fe nhưng chiếu sáng (as) thì Br núm cho H sinh sống nhánh.
Nhóm C6H5CH2 gọi là đội benzyl, team C6H5 gọi là nhóm phenyl.
Nitrobenzen chức năng với tất cả hổn hợp axit HNO3 bốc khói và H2SO4 đậm quánh đồng thời đun nóng thì tạo ra thành m-đinitrobenzen.
Toluen gia nhập phản ứng nitro hoá dễ dàng rộng benzen và tạo ra thành thành phầm thế vào vị trí ortho và para :
c. Quy điều khoản thế sống vòng benzen
- ví như vòng benzen đã gồm sẵn những nhóm –CH3, –OH, –NH2, –OCH3 …, làm phản ứng cụ vào vòng đã dễ dàng hơn với ưu tiên xảy ra ở trong phần ortho và para.
- nếu ở vòng benzen đã gồm sẵn nhóm –NO2 (hoặc các nhóm –COOH, –SO3H, –CHO …) phản nghịch ứng cụ vào vòng sẽ khó hơn và ưu tiên xảy ra tại đoạn meta.
2. Bội phản ứng cộng
- Benzen và ankylbenzen không làm mất màu hỗn hợp brom (không cùng với brom).
- Benzen cộng với clo khi chiếu sáng: $C_6H_6+ ext 3Cl_2xrightarrowasC_6H_6Cl_6$
- Benzen và ankylbenzen cộng với hiđro chế tạo ra thành xicloankan: $C_6H_6+3H_2xrightarrowNi,,t^oC_6H_12$
3. Bội phản ứng oxi hoá
- Benzen không chức năng với KMnO4 (không làm mất đi màu hỗn hợp KMnO4).
- những ankylbenzen khi đun cho nóng với dung dịch KMnO4 thì chỉ gồm nhóm ankyl bị oxi hoá.
Ví dụ :
- các aren lúc cháy trong không gian thường tạo nên nhiều muội than. Lúc aren cháy hoàn toàn thì tạo thành CO2, H2O với toả các nhiệt. Ví dụ : C6H6 + $frac152$O2 → 6CO2 + 3H2O ($Delta H$ = -3273kJ)
* nhận xét tầm thường : Benzen tương đối dễ thâm nhập phản ứng thế, khó tham gia phản ứng cùng và bền bỉ với các chất oxi hoá. Đó cũng là tính chất hoá học đặc trưng chung của các hiđrocacbon thơm nên gọi là tính thơm.
IV. ĐIỀU CHẾ VÀ ỨNG DỤNG
1. Điều chế
- Benzen, toluen, xilen… thường bóc được bằng cách chưng cất dầu mỏ với nhựa than đá. Chúng còn được điều chế từ ankan, hoặc xicloankan.
- Etylbenzen được điều chế từ benzen cùng etilen :
CH3
CH3
C6H6 + CH2=CH2 $xrightarrowxt,,,t^0$C6H5CH2CH3
2. Ứng dụng
- Benzen được dùng để tổng hợp những monome trong cung cấp polime làm chất dẻo, cao su, tơ sợi. Tự benzen người ta điều chế ra nitrobenzen, anilin, phenol dùng làm tổng phù hợp phẩm nhuộm, dược phẩm, thuốc trừ dịch hại,...
- Toluen được dùng làm sản xuất thuốc nổ TNT (trinitrotoluen).
- Benzen, toluen và những xilen còn được dùng nhiều làm dung môi.
Xem thêm: Tải Game Slither.Io Cho Máy Tính (Windows & Mac), Tải Slither
Luyện bài tập vận dụng tại đây!
tải về
Báo lỗi
Cơ quan chủ quản: công ty Cổ phần công nghệ giáo dục Thành Phát
Tel: 0247.300.0559
gmail.comTrụ sở: Tầng 7 - Tòa công ty Intracom - trằn Thái Tông - Q.Cầu Giấy - Hà Nội
Giấy phép cung ứng dịch vụ social trực tuyến số 240/GP – BTTTT vị Bộ tin tức và Truyền thông.